Stara Miłosna
52°14′39″N 21°13′18″E/52,244167 21,221667| osiedle i obszar MSI Warszawy | |
 Osiedle Stara Miłosna, ulica Gościniec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Dzielnica | |
| W granicach Warszawy |
27 października 2002[1] |
| SIMC |
0921763[2] |
Plan
| |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
| 52°14′39″N 21°13′18″E/52,244167 21,221667
| |
Stara Miłosna – osiedle i obszar Miejskiego Systemu Informacji[3] w dzielnicy Wesoła w Warszawie.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Osiedle Stara Miłosna położone jest na wschodnich rubieżach Warszawy, na południu dzielnicy Wesoła. Jej główną ulicą jest ulica Trakt Brzeski, przez który przebiegają droga krajowa nr 2 oraz trasa europejska nr 30.
Historia administracyjna[edytuj | edytuj kod]
Wieś Miłosna należała w latach 1867–1930 do gminy Wawer (początkowo nazywaną gminą Miłosna) w powiecie warszawskim. W 1921 roku liczyła 66 stałych mieszkańców[4].
20 października 1933 weszła w skład gromady Miłosna w granicach gminy Wawer, składającą się z samej wsi Miłosna[5].
Podczas II wojny światowej w Generalnym Gubernatorstwie, w dystrykcie warszawskim. W 1943 gromada Miłosna Stara liczyła 1616 mieszkańców[6].
15 maja 1951 gromadę Miłosna Stara wyłączono ze znoszonej gminy Wawer i włączono do gminy Sulejówek w tymże powiecie[7].
1 lipca 1952, w związku z likwidacją powiatu warszawskiego, gromadę Miłosna Stara wyłączono z gminy Sulejówek[8] i włączono do nowo utworzonej gminy Wesoła w nowo utworzonym powiecie miejsko-uzdrowiskowym Otwock, gdzie gmina ta została przekształcona w jedną z jego ośmiu jednostek składowych – dzielnicę Wesoła[9].
Dzielnica Wesoła przetrwała do końca 1957 roku, czyli do chwili zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock i przekształcenia go w powiat otwocki. 1 stycznia 1958 dzielnicy Wesoła nadano status osiedla[10], przez co Stara Miłosna stała się integralną częścią Wesołej, a w związku z nadaniem Wesołej praw miejskich 1 stycznia 1969 – częścią miasta[11].
1 czerwca 1975 Wesoła weszła w skład stołecznego województwa warszawskiego[12].
W związku z kolejną reformą administracyjną, Wesoła weszła w skład powiatu mińskiego w województwie mazowieckim[13]. 1 stycznia 2002 Wesołą wyłączono z powiatu mińskiego i przyłączono do powiatu warszawskiego[14].
W związku ze zniesieniem powiatu warszawskiego 27 października 2002 miasto Wesoła, wraz ze Starą Miłosną, włączono do Warszawy[15].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stara Miłosna jest najstarszym osiedlem Wesołej, której udokumentowana historia sięga XIV wieku. Była to wieś szlachecka. Najstarszy zapis nazwy ma postać Milosina, późniejsze: Miłośnia, Miłośna, aż po znaną ze współczesności Miłosnę[16] (także: Miłosną[17]). Przez Miłosnę wiódł trakt, którym przeganiano stada bydła, a także wożono zaopatrzenie dla Warszawy. Przy trasie istniały liczne karczmy oraz domy pocztowe (zajazdy). W I połowie XIX wieku właścicielem dużej części ziem Miłosny był książę Franciszek Ksawery Drucki Lubecki, ówczesny minister skarbu, który miał tu pałacyk letni, zniszczony w trakcie bitwy o Olszynkę Grochowską.
Następnie dobra Miłosnej przeszły w ręce Rychłowskich, a na przełomie XIX i XX wieku uległy parcelacji. W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego z 1885 można przeczytać, że na dobra Miłosny składały się folwarki: Miłosna, Borków, Kaczydół i Żurawka, nomenklatury: Pohulanka, Janówek i Zakręt oraz osada Zakręt. Ponadto Miłosna posiada stacyę drogi żelaznej warszawsko-terespolskiej, a w odległości 17 wiorst od Warszawy jest była stacya pocztowa przy drodze bitej[18].
Podczas I wojny światowej w 1915 roku wojska niemieckie przejęły rosyjską linię obrony, przebiegającą przez pasmo wydm Starej Miłosny, tworząc linię obronną zwaną Brückenkopf Warschau (przedmoście Warszawy).
W dwudziestoleciu międzywojennym Stara Miłosna stała się prosperującą miejscowością letniskową z uzdrowiskiem borowinowym dla dzieci „Nasza Chata” i lotniskiem szybowcowym. Duże zniszczenia spowodowała II wojna światowa.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w 1940 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 500 Żydów. 26 marca 1942 zostali wywiezieni do getta w Warszawie, a stamtąd do obozu zagłady Treblinka II i tam zamordowani[19].
Od końca lat 80. nastąpiły intensywna rozbudowa osiedla i przyrost mieszkańców. Powstały zabudowy wielorodzinna oraz jednorodzinna (przed przemianami ustrojowymi nazwa osiedla miała brzmieć Osiedle 50-lecia PRL). Obecnie kolejne domy jednorodzinne zaczynają naruszać granice Mazowieckiego Parku Krajobrazowego.
Po przyłączeniu Starej Miłosny do Warszawy podjęto decyzję o pozostawieniu bez zmian dublujących się nazw ulic i placów[20]. Na przykład do zdublowanych nazw należą ulice Jana Pawła II (aleja o takiej samej nazwie znajduje się w Śródmieściu), czy Józefa Piłsudskiego (plac w Śródmieściu).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 1958-2002 w granicach miasta Wesoła
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].
- ↑ Obszary MSI. Dzielnica Wesoła. [w:] Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. [dostęp 2022-10-31].
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 1 : m.st. Warszawa i Województwo warszawskie (s. 192)
- ↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki: dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1933, nr 14, poz. 136
- ↑ Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943)
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
- ↑ Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176
- ↑ Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 343
- ↑ Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
- ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 631
- ↑ Dz.U. z 2002 r. nr 127, poz. 1087
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych [online], dane.gov.pl [dostęp 2023-12-05].
- ↑ Maciej Malinowski, Stara Miłosna – Starej Miłosnej? [online], 21 sierpnia 2006, Cytat: Można przypuszczać, że językoznawcy wzięli pod uwagę to, jakiej formy używają mieszkańcy miejscowości Stara Miłosna, a ci częściej chyba mówią: Jadę do Miłosnej; Byłem w Miłosnej itd.
- ↑ Miłosna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 440.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 405.
- ↑ Kwiryna Handke: Zespół Nazewnictwa Miejskiego Warszawy – historia i dokonania [w:] Śladami nazw miejskich Warszawy. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2012, s. 259. ISBN 978-83-62189-21-2.
